“Ik zou willen zeggen: praat erover. Zo snel mogelijk. Dat is belangrijk voor je verwerking, maar ook als je later wil besluiten om nog aangifte te doen. Dan, en dat hebben we nu ook gezien, is het heel erg belangrijk om ondersteunend bewijs te hebben.”
Aan het woord is Mariëtte Hamer, de regeringscommissaris seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld. Ze reageert op de veroordeling van rapper Ali B tot een celstraf van twee jaar voor verkrachting van slachtoffer Naomi tijdens een schrijverskamp in 2018 in Heiloo en een poging tot verkrachting van zangeres Ellen ten Damme in 2014 bij tv-opnames in Marokko.
Bij beide veroordelingen speelde ondersteunend bewijs een belangrijke rol.
Verklaringen
In de zaak van Naomi waren er verklaringen van rapper Ronnie Flex en een getuige die de nog emotionele Naomi een lift gaf. In de zaak van Ten Damme gaat het om een verklaring van haar ex-partner en manager die direct na de gebeurtenis in 2014 merkte dat ze na de opnamen “als een zombie” rondliep en dus dat er iets ernstigs gebeurd moest zijn.
Die verklaringen zijn volgens advocaat Ruth Jager van groot belang geweest voor de uiteindelijke veroordelingen. Zij was de advocaat van Naomi en van Ten Damme. “Dat er steunbewijs is gevonden dat uiteindelijk geleid heeft tot een veroordeling, is voor hen heel belangrijk”, zegt ze.
Ook Jager vindt het van belang dat slachtoffers van zedenzaken hun nare ervaringen zo snel mogelijk met anderen delen, ook al is dat nog zo moeilijk. “Dat is belangrijk omdat verklaringen van deze getuigen dus best zwaar meewegen in de ondersteuning van aangiften.”
Erkenning
Ali B werd vrijgesproken van aanranding in de zaak van Jill Helena, een oud-kandidaat van The Voice of Holland, in 2018 in een auto in het Amsterdamse Bos, omdat er onvoldoende steunbewijs was. Maar de rechtbank vond ook Helena’s verklaring wel betrouwbaar.
Ook dat is volgens Hamer waardevol. “Voor slachtoffers van zedenzaken is het allerbelangrijkste dat je erkenning krijgt. Het gaat gepaard met schaamte, met schuldgevoel. Had ik het zelf anders moeten doen? Dus de erkenning van de rechter dat je verklaring betrouwbaar is, is ongelooflijk belangrijk.”
De zaak tegen Ali B is volgens Hamer ook van belang, omdat daarmee het maatschappelijk gesprek over seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld op gang is gebracht. “Dat wordt natuurlijk versterkt door de strafrechtelijke uitspraken die er nu zijn en doordat er zo uitgebreid verslag is gedaan over deze zaak.”
Veel losgemaakt
Slachtofferhulp Nederland zegt tegen persbureau ANP dat de zaak heftige emoties, herinneringen en stressreacties heeft losgemaakt bij andere slachtoffers van zedenzaken, ook door negatieve posts op sociale media. “Als je een soortgelijke ervaring hebt gehad en je ziet online zulke reacties, kan dat ervoor zorgen dat je niet met je verhaal naar buiten durft te komen”, zegt een woordvoerder.
Maar er is ook een positieve kant. De veroordeling van Ali B helpt andere slachtoffers van seksueel grensoverschrijdend gedrag en seksueel geweld om hun verhaal doen. “Ze zien dat het tot een veroordeling kan komen, als je je uitspreekt”, aldus de woordvoerder
